Some thoughts on Yves Beaumont’s recent paintings

A painter barricades himself or herself in the studio, which as it were becomes a place where memories of the world are deliberately transformed with physical matter. It is and remains a miracle how painters, just armed with some tubes or pots of paint, brushes and supports—whether the latter are paper, canvas or wooden panels—still manage to paint the soul of reality and thus continue to hold the public visually and mentally spellbound.

Painters constitute a wonderful front within the fragmented contemporary art world, because of the craftsmanship required for the realization of a painting—for which there’s no alternative. Though mobile phones, laptops and other media used for intermediary and instant image reproduction can facilitate the creation of a work of art, the painter is still in cold sweat when confronted with the emptiness of the support that invites meaning.

For a long time now, Yves Beaumont has been navigating the wide world of Belgian—mainly Flemish—painting in his peculiar, delicate and obstinate way. What is striking in this long, productive span is how he opposes every form of evolution: a soft, mild resistance against the unspoken rule in (the world of) art that constantly demands innovation.

His oeuvre stands its ground in a persistent, long movement, in which a keen looking at the surroundings is combined with a sustained study of the works of great masters such as William Turner or Jean-Baptiste Camille Corot. These are painters of bygone days who were unequalled in their juggling with the light they ‘saw’ through the paint on the canvas. These ‘modern’ artists risked their artistic reputation by breaking with imitative and naturalistic conventions, and not afraid of whatever sanction that could befall them, they defied the public’s expectations. The modern artists that continue to compel Beaumont’s attention were in fact climate artists long before the term had been coined. They knew how to capture with paint the smog or the light of the sun that peeks through the trees in the woods, in a way that somehow seemed awkward and tended towards abstraction.

The light that fascinates Beaumont is certainly not the light he experiences every day as a human being and painter in the place where he lives: near the sea in Ostend. The light that does interest him is subdued: not the spectacular light of the sea, but an atmospherical light. For example, the light that glows from a dense forest into which the sun as it were ‘radiates’ here and there ephemeral open spaces of agonizingly bright light. It’s precisely these short-lived, quickly disappearing moments Beaumont succeeds in capturing with paint on the support.

His motifs are/have remained sparse. They are the opposite of motifs that are labelled ‘spectacular’. In the insignificant that eludes us, which some like to categorize as ‘sublime’, the artist succeeds in projecting the relevance of his artistic calling, both with regard to the history of modern art and the unfathomable mood of people that now wander the post-corona era. People that haven’t completely coped with the mental slap of the vanishing social contacts—and often stay behind, surviving on a new, restoring longing for mental self-help through constant experiences in the ‘cathartic’ nature. This ‘eerie’ feeling that is almost impossible to describe, hides deeply in Beaumont’s art: a pictorial oeuvre that presents itself as a rippling lake near the capricious North Sea. Apparently the artist feels at ease living with this paradox. Beaumont, as an accomplished painter, knows how to paint implacably his perfect sense of the light and its memories thereof. And the private practice of painting is all about the unique character of the paintings created.

With sparse motifs, he succeeds in manifesting his artistic will, and through deliberate pictorial movements he transforms this into an incessantly bristling and therefore unique visual image. Constant repetitions of at first sight ‘the same’ constitute the soul of his pictorial oeuvre, which as such takes no moral stance on the social events in our complex, global, very small and in the meantime entirely demystified world. At most, there’s the suggestion of a virgin state in the work, of a deafening (site-related) silence that resounds in the twilight world of the ‘green’ fake reality. It’s in fact a reality that hardly still exists or at most is preserved in parks and reserves as fake instant products we are presumed to consume in order to briefly balance the hectic life of contemporary life, to charge life with ‘energy’—a life that is programmed to invest in returns.

The works allude to a still and slowed down process of looking and thinking. The paintings cause the mind to congeal till it reaches a level where a sense-stimulating, track-stand degree zero takes over the perception of the work. The leanness of the versatile acrylics sets in the structure of the canvas, as well as in the deep grooves and folds of the adventurous history of painting. The diluted paint, which withdraws in the support as if it were ebb, ‘opens up’ in a hard to define fullness. Paul Cézanne: ‘When the colour is rich, the form is at its height.’

The titles of the paintings emphasize the emotional substructure of Beaumont’s art. Cloudscape, Nocturne, Towards evening, Threshold, Arcadia, The afterglow,… These are all titles that suggest a poetizing standstill. Corot was the master of painting the backlight, caves and a light entering in a way it would never enter paintings after him. Yves Beaumont eagerly studies his brilliant classical masters, carrying on where they left off, painting small series in which the quality of the small differences in colour and shape generously appeal to the time required from the spectator. Nature is stripped of its timelessness. Patiently painted stripes and beams of light—subdued or not—draw attention to Beaumont’s ‘unsuspecting’ compositions, which like in a whirl cause the sparse, bright brushstrokes to turn into the ‘surroundness’ of a painted, unfathomable darkness. Lots of Beaumont’s works even make our thoughts stray into the world of eroticising art from the mid-nineteenth century, reminding us of such paintings as Gustave Courbet’s The Origin of the World, and also modern painting as such, which shook the foundations of simply all art.

Beaumont’s paintings seek our empathy and are averse to the grand gesture and grand discourse. His work murmurs and ripples on the rhythm of everyday life as it passes, like in his paintings with the title Waterlines, in which the deliciously rippling motif is derived from the soft movement of the water washing ashore, creating a distinctive relief pattern in the sand through natural coincidental shifts in time and space.

The coincidence of the moment causes a painter to continue positioning himself or herself in a unique manner with regard to the concept of the representation of reality. In this resides the essence of Yves Beaumont’s pictorial itineraries, which being site-related also refer to his roots and the light that plays a part—and then again, doesn’t play a part… For the rich and inspiring history of painting is always lurking behind the corner as a lively presence peeking at the canvas.

Emile Zola: ‘A work of art is a corner of the universe, seen through the prism of a certain temperament.’

Luk Lambrecht

Bedenkingen bij de recente schilderkunst van Yves Beaumont

Een schilder verschanst zich in een atelier als in een plaats waar herinneringen aan en over de wereld intentioneel worden geconverteerd met stoffelijke materie. Het is en blijft wonderbaarlijk dat schilders amper gewapend met wat tubes of potten verf; borstels en dragers of het nu papier, canvas of een houten paneel betreft – bij machte blijven de ziel uit de realiteit te schilderen en daarmee een publiek in de visuele en mentale ban te houden.

Schilders vormen een heerlijk front binnen de versnipperde kunstactualiteit – vanuit een niet in te wisselen ambachtelijkheid bij het realiseren van picturaal werk. Al kunnen gsm’s, pc’s en andere media van en voor intermediaire en instant beeld-(re)productie de realisatie van het kunstwerk faciliteren, dan toch blijft het koude zweet staan bij de schilder die oog in oog staat bij een activerende confrontatie met de leegte van een te betekenen drager.

Yves Beaumont laveert al geruime tijd op een aparte, fijn- en eigenzinnige manier in de brede wereld van de Belgische (overwegend Vlaamse) schilderkunst. Wat in die lange productieve tijdspanne opvalt is een verzet tegen evolutie; het betreft een zachte, milde tegenkanting tegenover de onuitgesproken regel in de kunst(wereld) tot aanmanende vernieuwing.

Zijn oeuvre houdt stand in een aangehouden lange beweging waarin het scherpzinnig zien van de omgeving wordt gekoppeld aan een volgehouden studie van het werk van Meesters in de schilderkunst zoals William Turner of Jean-Baptiste-Camille Corot. Het zijn de schilders van toen die weergaloos met het ‘geziene’ licht jongleerden via verf op doek; deze “moderne” kunstenaars waagden hun kunstenaarschap aan een doorbreken van imiterende en naturalistische conventies alsook aan sanctionerende reacties van publieke verwachtingen. De moderne kunstenaars waar hij blijft naar kijken, waren in feite klimaat-kunstenaars avant-la-lettre. Ze wisten de smog of het doorheen bossen piepende tegenlicht picturaal te fixeren in een onwennige ‘manier” van naar abstractie neigende representatie.

Het licht dat Yves Beaumont boeit, is geenszins het licht waarmee hij elke dag leeft als mens én schilder in zijn woonplaats Oostende bij de zee. Het licht dat hem wel boeit is gedempt; niet het spectaculaire van de zee maar overwegend sferisch. Licht dat bijvoorbeeld gloeit vanuit het zicht van een verdicht bos waarin de zon als het ware hier en daar efemere open plekken van hels licht ‘straalt’. Het zijn precies deze uiterst momentane en snel verdwijnende momenten die hij met verf op drager weet vast te leggen.

Zijn motieven zijn spaarzaam (gebleven); ze zijn het tegenovergestelde van onderwerpen met het etiket ‘spectaculair’. In het nietige dat aan ons voorbijgaat, waarin sommigen graag de notie ‘subliem’ op parkeren – weet hij de relevantie van zijn kunstenaarschap te projecteren op zowel de moderne kunstgeschiedenis als op het nooit te doorgronden persoonlijke gemoed van de inmiddels (dolende) post-corona mens. De mens die vandaag de mentale tik van het wegvallen van druk sociaal contact nog niet helemaal heeft verteerd en in de meeste gevallen achterblijft en overleeft met een vernieuwd, restaurerend verlangen naar mentale zelfhulp via lopende ervaringen in de ‘louterende’ natuur. Dat “unheimliche” en haast niet te beschrijven gevoel verblijft tot diep in de schilderkunst van Yves Beaumont; picturaal werk dat zich aandient als een kabbelend meer in de geo-nabijheid van de wispelturige Noordzee. Het is een paradox waarin de kunstenaar zich blijkbaar best goed bij voelt; het perfect aanvoelen van het licht en de herinneringen eraan, weet hij inmiddels als geoefend schilder genadeloos op doek uit te schilderen. En omtrent de particuliere praktijk van het schilderen draait de uniciteit van de opgeleverde schilderkunst.

Hij weet met een minimum aan motieven zijn artistieke wil te manifesteren via intentionele schilderbewegingen te ontsluiten tot telkens (weer) een wemelende en bij gevolg unieke beeldtaal. Herhalingen van op het eerste gezicht telkens “het zelfde”, maakt de ziel uit van dit geschilderde oeuvre dat in se geen enkel moreel standpunt inneemt over het maatschappelijk reilen en zeilen van onze complexe, globale en erg kleine én inmiddels ferm onttoverde wereld. Er zit hoogstens een suggestie van ongereptheid in zijn werk; een oor(d)verdovende stilte die zich grotendeels spiegelt in de schemerzones van de ‘groene’ schijn-realiteit. Een realiteit die nog nauwelijks bestaat of hoogstens wordt geconserveerd in parken en reservaten als te consumeren, vervalste instant-producten om het jachtige en op rendement doordrongen geprogrammeerde leven van de hedendaagse mens voor een korte periode opnieuw met ‘energie’ op te laden en in balans te brengen.

De werken alluderen op een verstild en vertraagd proces van kijken en denken; de schilderijen stollen de geest tot een punt waarop een niveau van zintuiglijk prikkelende surplace-nulgraad, de perceptie van het werk overneemt. De schraalheid van de wendbare acrylverf toetst zich vast in de structuur van het canvas en in de diepe groeven en plooien van de avontuurlijke geschiedenis van de schilderkunst. De verdunde, zich als bij eb in de drager terugtrekkende verf “ontluikt” in een weinig definieerbare volheid. Paul Cézanne: “Als de kleur rijk is, is de vorm maximaal”.
De titels van de schilderijen onderstrepen de emotionele onderbouw van zijn schilderkunst; Cloudscape, Nocturne, Towards evening, Threshold, Arcadia, The afterglow zijn titels die een poëtiserende stilstand insinueren. De Franse kunstenaar Corot was een meester in het schilderen van tegenlicht, grotten én licht dat valt zoals het erna nooit meer valt.
Yves Beaumont bespiedt met graagte zijn geniale klassieke meesters en werkt erop verder in kleine reeksen waarin de kwaliteit van het opwekken van het kleine verschil in kleur en vorm, een genereus appèl doet aan de opgeëiste tijd van de toeschouwer.
De natuur wordt ontdaan van haar tijdloosheid; geduldig geschilderde strepen en bundels al dan niet gedempt licht focussen de aandacht op de ‘niets vermoedende’ composities van Yves Beaumont die als bij een maalstroom spaarzame, heldere verfstroken doen kantelen in de ‘omringendheid’ van geschilderde, onpeilbare donkerte. Heel wat van zijn werken doen zelfs de gedachten afdwalen naar erotiserende schilderkunst die in het midden van de 19e eeuw met Gustave Courbet’s Oorsprong van de wereld én van de moderne schilderkunst, de kunst toen tout court op haar grondvesten liet daveren.

De schilderkunst van Yves Beaumont zoekt empathie op en blijft wars van het grote gebaar en dito grote discours. Zijn werk kabbelt op het ritme van het gewone, voorbijtrekkende leven net zoals dat gebeurt in zijn schilderijen met de titel Waterlines, waarin het heerlijk kabbelende motief is afgeleid van de zachte golfslag die een reliëf veroorzaakt en accentueert in het zand via natuurlijke, toevallige verschuivingen in plaats en ruimte.

Het toeval van het moment maakt dat een schilder zich op een unieke wijze blijft positioneren tegenover de idee van het representeren van de werkelijkheid. Hierin schuilt de essentie van de picturale routes van Yves Beaumont die plaats-gebonden tegelijk te maken hebben met zijn roots en het licht dat daarbij een rol speelt en ook weer niet … want de rijke en inspirerende geschiedenis van de schilderkunst loert altijd en levendig mee om de hoek, richting schilderdoek.

Emile Zola: “Een kunstwerk is een hoekje van de natuur gezien door de ogen van een temperament”

Luk Lambrecht